yuki1485
Moderator
Định nghĩa “Hikikomori" = là hiện tượng những người tự giam mình trong căn phòng đơn lẻ và từ chối tham gia vào đời sống xã hội và gia đình trong thời gian dài hơn sáu tháng, chỉ liên hệ duy nhất với người thân trong gia đình (người bị bệnh nặng gia đình người thân cũng không quan tâm). (Theo từ điển bách khoa toàn thư Wikipedia )
Vào tháng 3 năm 2019, số lượng Hikikomori và Hikikomori trung niên ( Hikikomori thuộc độ tuổi từ 40 đến 64, sau đây được gọi là “hikikomori trung niên” trong bài viết ) đã được báo cáo là khoảng 613.000 người, trở thành một vấn đề lớn mà xã hội Nhật Bản đang đối mặt.
Sự nhầm lẫn của xã hội về hình ảnh Hikikomori
Nhắc đến “ Hikikomori trung niên”, có thể suy nghĩ rằng đó là cụm từ để chỉ những đối tượng lười biếng không làm việc,ở nhà cả ngày mà không làm gì cũng không tắm rửa, đôi khi có thể dùng những từ ngữ khiếm nhã hoặc sử dụng bạo lực với cha mẹ mình.
Có nhiều người vì hình ảnh đó mà áp đặt lên cho những Hikikomori trung niên. Và cũng chỉ bằng những hình ảnh đó về Hikikomori , bạn chỉ có thể nghĩ rằng Hikikomori không có liên quan gì đến mình phải không ?
Thế nhưng thực ra những hình ảnh như vậy khác xa với Hikikomori thực tế. Trong số những Hikikomori trung niên, không ít những người đã sống một cuộc sống “đàng hoàng” không khác nhiều so với bạn. Thực tế đó có thể nói rằng bạn và tôi dù cho có trở thành Hikikomori đi chăng nữa cũng không phải là điều gì lạ.
Ví dụ, nếu bạn nhìn vào hai ví dụ sau, bạn sẽ cảm thấy Hikikomori không phải là vấn đề có thể giải quyết được như là việc của người khác.
Đầu tiên, hãy để tôi giới thiệu một người đàn ông được đăng trên NHK NEWS UP vào ngày 5 tháng 7 năm 2019 với tiêu đề “ Một tháng tôi đã không thể nói rằng mẹ tôi đã chết ”. Hãy giả sử ông ấy là A ở đây. Ông A ở độ tuổi 50, đã bị bắt sau khi người mẹ của ông qua đời ở tuổi 80 và ông đã sống với xác của bà mẹ trong vòng hơn một tháng.
[Trường hợp 1: Trở thành Hikikomori sau khi mất việc với mức lương 10 triệu yen】
Ông A làm kỹ sư của một công ty liên kết với nước ngoài và thu nhập hàng năm của ông hơn 10 triệu yen. Bằng mức lương đó ông đã mua một căn hộ lộng lẫy xa hoa ở vùng Kanto và sống một mình.
Theo ông cho biết, “Cha tôi là một kẻ vô dụng nên từ nhỏ nhà chúng tôi đã rất nghèo.” Nhờ có mẹ ông hỗ trợ cuộc sống của gia đình bằng công việc bán thời gian mà ông đã có thể tốt nghiệp ra trường. Ông đã gửi tiền cho người mẹ gặp khó khăn trong 20 năm kể từ khi có thu nhập.
Tuy nhiên, sáu năm trước, ông A bất ngờ bị sa thải khỏi công ty. Một năm sau khi bị sa thải, “bức tường 50 tuổi” hiện trước mắt ông khi ông bắt đầu tìm kiếm công việc mới. Ông không thể tìm thấy một nơi tuyển dụng mình, và cũng nhận ra rằng có rất nhiều người cũng không được tuyển dụng giống như ông.
Không tìm thấy việc làm, tiền tiết kiệm dần hết, sự khẩn cấp và lo lắng tăng lên.Ông đã được mời làm việc ở Trung Quốc và những nơi khác, nhưng vì không thể rời bỏ người mẹ của mình nên ông đã bỏ cuộc. Theo thời gian, việc liên lạc với bạn bè của ông cũng bị gián đoạn dần.
Một ngày nọ, ông mất toàn bộ năng lượng, từ bỏ việc kiếm việc làm, và bắt đầu ở nhà, quyết định cô lập với thế giới bên ngoài.
Sống với xác của bà mẹ trong vòng hơn một tháng
Ông đã bị giục trở về nhà khi bà mẹ ông chứng kiến tình cảnh đó của con trai. Thu nhập duy nhất trong nhà là của bà mẹ với mức tiền 85.000 yen / tháng . Ông nói rằng họ đã sống sót qua cơn đói bằng cơm và canh miso trong vài ngày trước khi đến ngày được nhận lương.
Một ngày nọ, ông nhận ra mẹ mình nằm nghiêng và không cử động nữa. Ông dường như đã choàng váng mà không thể chấp nhận thực tế. Tiền mặt còn lại trong tay là khoảng 50.000 yen, và ông có thể chết đói nếu tổ chức đám tang cho mẹ. Ông A, người không thể tưởng tượng và bình tĩnh được, đã sống cùng với xác của mẹ mình, như đã đề cập từ trước , mà không báo cáo về cái chết của bà mẹ.
Sau đó, khi căn hộ mà ông sở hữu có thể được bán và có chi phí cho lễ tang, ông A đã thông báo cho cảnh sát về cái chết của mẹ mình, lập tức bị bắt và bị kết án quản chế trong phiên tòa xét xử.
Trả lời phỏng vấn NHK NEWS, ông A nói :”Tôi đã luôn là một người con hiếu thảo cho đến bây giờ, nhưng cuối cùng điều này lại xảy ra, tôi rất xin lỗi và cảm thấy bản thân thật nhục nhã…”
Không chỉ những nhân viên thời vụ và bán thời gian, mà kể cả những nhân viên chính thức, ngay cả những người có mức lương 10 triệu yen, cũng không biết khi nào và vì sao họ bị sa thải trong thế giới hiện tại. Và một khi họ bị sa thải, đặc biệt là những người trung niên, rất khó để tìm lại việc làm.
Nếu bạn không được tuyển dụng ngay cả khi bạn đã ứng tuyển cho rất nhiều công ty như ông A, trừ khi bạn có một sức mạnh tinh thần mạnh mẽ, cuối cùng bạn sẽ bị tổn thương, mất tự tin, cơ thể cũng như tâm trí của bạn sẽ kiệt sức, không có gì kỳ lạ nếu bạn không muốn ra ngoài nữa.
Tiếp theo, chúng ta hãy xem trường hợp của U, 40 tuổi, người đã nhận được sự tư vấn từ tôi.
[Trường hợp 2 - Trong một thế giới khó sinh sống, tâm trí bị bào mòn đối với Hikikomori 】
U sinh ra và lớn lên ở một vùng thuộc 23 quận đặc biệt của Tokyo . U là một người hướng nội từ nhỏ. Ở nhà, một khi U đã quyết định cái gì thì không thể nhường ai, và cũng có mặt bướng bỉnh, nhưng ở trường tiểu học và trung học cơ sở, U chưa từng gây ra bất kỳ rắc rối lớn nào. Thành tích ở trường của U luôn ở hạng cao và học giỏi.
Ngay cả sau khi vào một trường trung học tư thục, điểm số của U vẫn rất tuyệt vời. U sẽ tiếp tục cuộc sống học đường thuận lời của bản thân. Mặc dù không thể kết bạn, nhưng U không gặp vấn đề gì nghiêm trọng giống như bị bắt nạt, và tốt nghiệp trung học và vào đại học một cách vô sự. Về những thứ mình quan tâm chỉ cần 1 lần là có thể nhớ được, và sự nổi bật trong việc “giỏi kiềm chế”, đã giúp U đắm chìm trong việc học ngành kỹ thuật chuyên ngành trong 4 năm tại trường đại học.
Trong giai đoạn tìm việc, U được tuyển làm kỹ sư cho một doanh nghiệp vừa và nhỏ vì thời điểm đó đang ở giữa thời kỳ băng hà việc làm. Tuy nhiên,giám đốc của doanh nghiệp đó rất thích U, và tiếp tục theo dõi “ U là người có khả năng làm việc tốt nhưng không giỏi giao tiếp xã hội.”
Trong công việc săn bắn, tôi chỉ được thuê làm kỹ sư cho một doanh nghiệp nhỏ vì tôi đang ở giữa thời kỳ băng hà việc làm. Tuy nhiên, chủ tịch của công ty nhỏ rất thích U, và anh ta tiếp tục theo dõi "U, người có khả năng công việc tốt nhưng không giỏi giao tiếp xã hội".
Động cơ là “Sự thay thế giám đốc”
Tuy nhiên, việc chuyển giao công việc của giám đốc và con trai ông đã phủ bóng đen lên cuộc sống xã hội tưởng như thuận lợi của U. Để đối phó với suy thoái kinh thế, con trai ông đã bắt đầu cắt giảm nhân sự.
Một người xuất sắc như U không thuộc đối tượng cơ cấu lại công ty, thế nhưng công việc của những nhân viên còn lại đã bị dồn cho U. Lượng công việc của U tăng lên, từ “công việc một người” thành “công việc đa nhiệm”. Đối với U, dường như công việc đa nhiệm không khiến ông thấy vất vả , và kể từ thời điểm này, những lời phàn nàn trong công việc của U tăng lên kể cả khi ở nhà, và nỗi khổ không thể nói lên lời đã bắt đầu gặm mòn U.
Và khó khăn tiếp tục. Đó là sự qua đời của người mẹ yêu quý của ông. U bị shock, nhưng không thể giữ bình tĩnh được. Để hai cha con có thể duy trì cuộc sống,bằng cách nào đó dù cho mệt mỏi đến mấy vẫn tiếp tục chăm chỉ làm việc.
Tuy nhiên, U đã đạt đến giới hạn. Một năm sau khi mẹ qua đời, ông đã nộp đơn từ chức lên giám đốc. Ông đã nghỉ việc mà không đưa ra lý do chi tiết và kẻ cả khi được giám đốc có dụng ý giữ lại thì ông không nghe theo. Từ đây, cuốc ống Hikikomori của U bắt đầu. Sau khi nghỉ việc, U cắt đứt mọi liên lạc với thế giới bên ngoài và đã bắt đầu lạnh nhạt với người cha của mình.
Tám năm sau khi nghỉ việc, đã sáu năm trôi qua kể từ ngày U không ra ngoài, và việc trao đổi với tôi, bắt đầu tư vấn đề phục hồi thoát khỏi cuộc sống Hikikomori đã là chuyện của một năm trước.
Trong quá trình tư vấn, ông U cho thấy xu hướng rối loạn phổ tự kỷ ( trước đây là rối loạn Asperger ), một trong những rối loạn khuynh hướng. Đặc điểm của ông U là ông không giỏi giao tiếp xã hội, có khả năng quan tâm và hứng thú cao, năng lực học tập cao và dễ dàng cảm thấy khổ sở trong công việc đa nhiệm cũng là những đặc điểm điển hình hay được biết đến của rối loạn phổ tự kỷ.
Hiện tại,ông U,với sự tư vấn của chúng tôi, được hỗ trợ bảo các nhân viên sức khỏe cộng đồng và bác sĩ tâm thần được chỉ định,đang từng bước để phục hồi và thoát khỏi cuộc sống Hikikomori.
Hikikomori không bao giờ là “chuyện của người khác”
Trong trường hơp của ông U, cũng có người có thể nghĩ rằng “không có giống tôi” vì nghĩ rằng ông ấy bị mắc chứng rối loạn phát triển. Tuy nhiên, trong số những người cảm thấy khó khăn quá mức trong cuộc sống, thì không chỉ bản thân không thể nhận thức được, mà trên thực tế, không ít người cũng vốn đã có sẵn những đặc điểm của chứng rối loạn phát triển đó.
U đã trải qua thời thơ ấu khi không có đủ sự hỗ trợ cho các chứng rối loạn phát triển. Ở thế hệ của U, không ít người trở thành người trưởng thành với các đặc điểm của rối loạn phát triển nhưng bị bỏ qua, cảm thấy khó khăn trong cuộc sống sau khi gia nhập xã hội, muốn trốn chạy khỏi cái gì đó và cuối cùng là trở thành Hikikomori. Trường hợp của U không có gì là đặc biệt.
Giống như nhiều người khác đều đi học, tìm việc làm và làm việc bình thường, nhưng vì động cơ như thất nghiệp hay cái chết của người mẹ đều khiến họ muốn trốn chạy khỏi thực tại và trở thành Hikikomori.
( Bản gốc tiếng nhật )
Vào tháng 3 năm 2019, số lượng Hikikomori và Hikikomori trung niên ( Hikikomori thuộc độ tuổi từ 40 đến 64, sau đây được gọi là “hikikomori trung niên” trong bài viết ) đã được báo cáo là khoảng 613.000 người, trở thành một vấn đề lớn mà xã hội Nhật Bản đang đối mặt.
Sự nhầm lẫn của xã hội về hình ảnh Hikikomori
Nhắc đến “ Hikikomori trung niên”, có thể suy nghĩ rằng đó là cụm từ để chỉ những đối tượng lười biếng không làm việc,ở nhà cả ngày mà không làm gì cũng không tắm rửa, đôi khi có thể dùng những từ ngữ khiếm nhã hoặc sử dụng bạo lực với cha mẹ mình.
Có nhiều người vì hình ảnh đó mà áp đặt lên cho những Hikikomori trung niên. Và cũng chỉ bằng những hình ảnh đó về Hikikomori , bạn chỉ có thể nghĩ rằng Hikikomori không có liên quan gì đến mình phải không ?
Thế nhưng thực ra những hình ảnh như vậy khác xa với Hikikomori thực tế. Trong số những Hikikomori trung niên, không ít những người đã sống một cuộc sống “đàng hoàng” không khác nhiều so với bạn. Thực tế đó có thể nói rằng bạn và tôi dù cho có trở thành Hikikomori đi chăng nữa cũng không phải là điều gì lạ.
Ví dụ, nếu bạn nhìn vào hai ví dụ sau, bạn sẽ cảm thấy Hikikomori không phải là vấn đề có thể giải quyết được như là việc của người khác.
Đầu tiên, hãy để tôi giới thiệu một người đàn ông được đăng trên NHK NEWS UP vào ngày 5 tháng 7 năm 2019 với tiêu đề “ Một tháng tôi đã không thể nói rằng mẹ tôi đã chết ”. Hãy giả sử ông ấy là A ở đây. Ông A ở độ tuổi 50, đã bị bắt sau khi người mẹ của ông qua đời ở tuổi 80 và ông đã sống với xác của bà mẹ trong vòng hơn một tháng.
[Trường hợp 1: Trở thành Hikikomori sau khi mất việc với mức lương 10 triệu yen】
Ông A làm kỹ sư của một công ty liên kết với nước ngoài và thu nhập hàng năm của ông hơn 10 triệu yen. Bằng mức lương đó ông đã mua một căn hộ lộng lẫy xa hoa ở vùng Kanto và sống một mình.
Theo ông cho biết, “Cha tôi là một kẻ vô dụng nên từ nhỏ nhà chúng tôi đã rất nghèo.” Nhờ có mẹ ông hỗ trợ cuộc sống của gia đình bằng công việc bán thời gian mà ông đã có thể tốt nghiệp ra trường. Ông đã gửi tiền cho người mẹ gặp khó khăn trong 20 năm kể từ khi có thu nhập.
Tuy nhiên, sáu năm trước, ông A bất ngờ bị sa thải khỏi công ty. Một năm sau khi bị sa thải, “bức tường 50 tuổi” hiện trước mắt ông khi ông bắt đầu tìm kiếm công việc mới. Ông không thể tìm thấy một nơi tuyển dụng mình, và cũng nhận ra rằng có rất nhiều người cũng không được tuyển dụng giống như ông.
Không tìm thấy việc làm, tiền tiết kiệm dần hết, sự khẩn cấp và lo lắng tăng lên.Ông đã được mời làm việc ở Trung Quốc và những nơi khác, nhưng vì không thể rời bỏ người mẹ của mình nên ông đã bỏ cuộc. Theo thời gian, việc liên lạc với bạn bè của ông cũng bị gián đoạn dần.
Một ngày nọ, ông mất toàn bộ năng lượng, từ bỏ việc kiếm việc làm, và bắt đầu ở nhà, quyết định cô lập với thế giới bên ngoài.
Sống với xác của bà mẹ trong vòng hơn một tháng
Ông đã bị giục trở về nhà khi bà mẹ ông chứng kiến tình cảnh đó của con trai. Thu nhập duy nhất trong nhà là của bà mẹ với mức tiền 85.000 yen / tháng . Ông nói rằng họ đã sống sót qua cơn đói bằng cơm và canh miso trong vài ngày trước khi đến ngày được nhận lương.
Một ngày nọ, ông nhận ra mẹ mình nằm nghiêng và không cử động nữa. Ông dường như đã choàng váng mà không thể chấp nhận thực tế. Tiền mặt còn lại trong tay là khoảng 50.000 yen, và ông có thể chết đói nếu tổ chức đám tang cho mẹ. Ông A, người không thể tưởng tượng và bình tĩnh được, đã sống cùng với xác của mẹ mình, như đã đề cập từ trước , mà không báo cáo về cái chết của bà mẹ.
Sau đó, khi căn hộ mà ông sở hữu có thể được bán và có chi phí cho lễ tang, ông A đã thông báo cho cảnh sát về cái chết của mẹ mình, lập tức bị bắt và bị kết án quản chế trong phiên tòa xét xử.
Trả lời phỏng vấn NHK NEWS, ông A nói :”Tôi đã luôn là một người con hiếu thảo cho đến bây giờ, nhưng cuối cùng điều này lại xảy ra, tôi rất xin lỗi và cảm thấy bản thân thật nhục nhã…”
Không chỉ những nhân viên thời vụ và bán thời gian, mà kể cả những nhân viên chính thức, ngay cả những người có mức lương 10 triệu yen, cũng không biết khi nào và vì sao họ bị sa thải trong thế giới hiện tại. Và một khi họ bị sa thải, đặc biệt là những người trung niên, rất khó để tìm lại việc làm.
Nếu bạn không được tuyển dụng ngay cả khi bạn đã ứng tuyển cho rất nhiều công ty như ông A, trừ khi bạn có một sức mạnh tinh thần mạnh mẽ, cuối cùng bạn sẽ bị tổn thương, mất tự tin, cơ thể cũng như tâm trí của bạn sẽ kiệt sức, không có gì kỳ lạ nếu bạn không muốn ra ngoài nữa.
Tiếp theo, chúng ta hãy xem trường hợp của U, 40 tuổi, người đã nhận được sự tư vấn từ tôi.
[Trường hợp 2 - Trong một thế giới khó sinh sống, tâm trí bị bào mòn đối với Hikikomori 】
U sinh ra và lớn lên ở một vùng thuộc 23 quận đặc biệt của Tokyo . U là một người hướng nội từ nhỏ. Ở nhà, một khi U đã quyết định cái gì thì không thể nhường ai, và cũng có mặt bướng bỉnh, nhưng ở trường tiểu học và trung học cơ sở, U chưa từng gây ra bất kỳ rắc rối lớn nào. Thành tích ở trường của U luôn ở hạng cao và học giỏi.
Ngay cả sau khi vào một trường trung học tư thục, điểm số của U vẫn rất tuyệt vời. U sẽ tiếp tục cuộc sống học đường thuận lời của bản thân. Mặc dù không thể kết bạn, nhưng U không gặp vấn đề gì nghiêm trọng giống như bị bắt nạt, và tốt nghiệp trung học và vào đại học một cách vô sự. Về những thứ mình quan tâm chỉ cần 1 lần là có thể nhớ được, và sự nổi bật trong việc “giỏi kiềm chế”, đã giúp U đắm chìm trong việc học ngành kỹ thuật chuyên ngành trong 4 năm tại trường đại học.
Trong giai đoạn tìm việc, U được tuyển làm kỹ sư cho một doanh nghiệp vừa và nhỏ vì thời điểm đó đang ở giữa thời kỳ băng hà việc làm. Tuy nhiên,giám đốc của doanh nghiệp đó rất thích U, và tiếp tục theo dõi “ U là người có khả năng làm việc tốt nhưng không giỏi giao tiếp xã hội.”
Trong công việc săn bắn, tôi chỉ được thuê làm kỹ sư cho một doanh nghiệp nhỏ vì tôi đang ở giữa thời kỳ băng hà việc làm. Tuy nhiên, chủ tịch của công ty nhỏ rất thích U, và anh ta tiếp tục theo dõi "U, người có khả năng công việc tốt nhưng không giỏi giao tiếp xã hội".
Động cơ là “Sự thay thế giám đốc”
Tuy nhiên, việc chuyển giao công việc của giám đốc và con trai ông đã phủ bóng đen lên cuộc sống xã hội tưởng như thuận lợi của U. Để đối phó với suy thoái kinh thế, con trai ông đã bắt đầu cắt giảm nhân sự.
Một người xuất sắc như U không thuộc đối tượng cơ cấu lại công ty, thế nhưng công việc của những nhân viên còn lại đã bị dồn cho U. Lượng công việc của U tăng lên, từ “công việc một người” thành “công việc đa nhiệm”. Đối với U, dường như công việc đa nhiệm không khiến ông thấy vất vả , và kể từ thời điểm này, những lời phàn nàn trong công việc của U tăng lên kể cả khi ở nhà, và nỗi khổ không thể nói lên lời đã bắt đầu gặm mòn U.
Và khó khăn tiếp tục. Đó là sự qua đời của người mẹ yêu quý của ông. U bị shock, nhưng không thể giữ bình tĩnh được. Để hai cha con có thể duy trì cuộc sống,bằng cách nào đó dù cho mệt mỏi đến mấy vẫn tiếp tục chăm chỉ làm việc.
Tuy nhiên, U đã đạt đến giới hạn. Một năm sau khi mẹ qua đời, ông đã nộp đơn từ chức lên giám đốc. Ông đã nghỉ việc mà không đưa ra lý do chi tiết và kẻ cả khi được giám đốc có dụng ý giữ lại thì ông không nghe theo. Từ đây, cuốc ống Hikikomori của U bắt đầu. Sau khi nghỉ việc, U cắt đứt mọi liên lạc với thế giới bên ngoài và đã bắt đầu lạnh nhạt với người cha của mình.
Tám năm sau khi nghỉ việc, đã sáu năm trôi qua kể từ ngày U không ra ngoài, và việc trao đổi với tôi, bắt đầu tư vấn đề phục hồi thoát khỏi cuộc sống Hikikomori đã là chuyện của một năm trước.
Trong quá trình tư vấn, ông U cho thấy xu hướng rối loạn phổ tự kỷ ( trước đây là rối loạn Asperger ), một trong những rối loạn khuynh hướng. Đặc điểm của ông U là ông không giỏi giao tiếp xã hội, có khả năng quan tâm và hứng thú cao, năng lực học tập cao và dễ dàng cảm thấy khổ sở trong công việc đa nhiệm cũng là những đặc điểm điển hình hay được biết đến của rối loạn phổ tự kỷ.
Hiện tại,ông U,với sự tư vấn của chúng tôi, được hỗ trợ bảo các nhân viên sức khỏe cộng đồng và bác sĩ tâm thần được chỉ định,đang từng bước để phục hồi và thoát khỏi cuộc sống Hikikomori.
Hikikomori không bao giờ là “chuyện của người khác”
Trong trường hơp của ông U, cũng có người có thể nghĩ rằng “không có giống tôi” vì nghĩ rằng ông ấy bị mắc chứng rối loạn phát triển. Tuy nhiên, trong số những người cảm thấy khó khăn quá mức trong cuộc sống, thì không chỉ bản thân không thể nhận thức được, mà trên thực tế, không ít người cũng vốn đã có sẵn những đặc điểm của chứng rối loạn phát triển đó.
U đã trải qua thời thơ ấu khi không có đủ sự hỗ trợ cho các chứng rối loạn phát triển. Ở thế hệ của U, không ít người trở thành người trưởng thành với các đặc điểm của rối loạn phát triển nhưng bị bỏ qua, cảm thấy khó khăn trong cuộc sống sau khi gia nhập xã hội, muốn trốn chạy khỏi cái gì đó và cuối cùng là trở thành Hikikomori. Trường hợp của U không có gì là đặc biệt.
Giống như nhiều người khác đều đi học, tìm việc làm và làm việc bình thường, nhưng vì động cơ như thất nghiệp hay cái chết của người mẹ đều khiến họ muốn trốn chạy khỏi thực tại và trở thành Hikikomori.
( Bản gốc tiếng nhật )
Đính kèm
Sửa lần cuối:
